หนังสือ เมื่อโลกติดเชื้อ...ฉบับกระชับ ของ มาร์ทา เวย์น และเบนจามิน โบลเกอร์

หนังสือ เมื่อโลกติดเชื้อ...ฉบับกระชับ โดย มาร์ทา เวย์น และเบนจามิน โบลเกอร์

แปลจาก INFECTIOUS DISEASE: A VERY SHORT INTRODUCTION
by Marta L. Wayne & Benjamin M. Bolker

แปลโดย ปารุสก์ เกยุราพันธ์ และ ดร.ป๋วย อุ่นใจ

เข้าเล่มปกอ่อนจำนวน 272 หน้า
__________________________

การเปลี่ยนแปลงขับเคลื่อนวิวัฒนาการ และวิวัฒนาการคือสิ่งที่น่ากลัว หากสิ่งที่วิวัฒน์คือศัตรูคู่อริที่เรามองไม่เห็น

ในโลกแห่งอนาคต ทุรยุคอาจจะไม่ได้มาจากการรบพุ่งกันระหว่างมนุษย์กับมนุษย์ แต่อาจจะเป็นมนุษย์กับธรรมชาตินักวิทยาศาสตร์มากมายเชื่อว่าสิ่งที่อาจจะประหัตประหารชีวิตมนุษย์อาจจะเป็นผลที่มาจากการกระทำของเราเองก็ได้ ทุกสิ่งที่เราทำนำมาซึ่งผลกระทบต่อโลกที่จะส่งผลให้เกิดแรงคัดเลือกทางธรรมชาติแบบใหม่ เปิดทางให้เชื้อก่อโรคอุบัติใหม่ได้วิวัฒนาการขึ้นมาได้ตลอดเวลา

เราจะอยู่กันอย่างไรในโลกที่เต็มไปด้วยโรคติดเชื้อที่สามารถระบาดไปได้ทั่วโลก เชื้อไวรัสอุบัติใหม่ที่โจมตีระบบสาธารณสุขพื้นฐานเสียจนล้มเหลวไม่เป็นท่า เตียงผู้ป่วยไม่เพียงพอ เครื่องช่วยประทังชีวิตก็ขาดแคลน จนข่าวคนไข้ป่วยล้มลงนอนสิ้นใจอยู่ข้างถนน ทั้งที่บางคนยังไม่มีโอกาสแม้แต่จะรู้เลยว่าตัวเองได้ติดเชื้อมาแล้ว

รู้เขารู้เรา รบร้อยครั้ง ชนะร้อยครั้ง เมื่อศัตรูมาแบบไม่ให้รู้เนื้อรู้ตัว การต่อกรกับเชื้อให้อยู่รอดให้ได้จะต้องเข้าใจในธรรมชาติของเชื้อก่อโรคนั้นอย่างถ่องแท้

แวบแรกที่ผมได้สัมผัสหนังสือเล่มนี้ บอกเลยว่าแม้จะบอกว่าเป็นฉบับกระชับ แต่เนื้อหาอัดแน่น ฮาร์ดคอร์ เน้นลงไปถึงความรู้ความเข้าใจพื้นฐานเกี่ยวกับโรคติดเชื้อ โดยยกตัวอย่างเชื้อก่อโรคร้ายกาจต่างๆ มาเป็นตัวอย่างให้ทำความเข้าใจในธรรมชาติของโรคติดเชื้อ ทั้งกลไกการกลายพันธุ์ วิวัฒนาการ การระบาด นิเวศวิทยา ไปจนถึงแนวคิดในการออกมาตรการต่างๆ ในการควบคุมเชื้อก่อโรคได้ทั้งครอบคลุมและลึกซึ้ง

ซึ่งน่าจะเป็นประโยชน์แก่ผู้ที่อยากรู้และอยากเข้าใจในสถานการณ์ มาตรการจัดการโรคและธรรมชาติของศัตรูตัวสำคัญที่เรามองไม่เห็นด้วยตาเปล่า

ในสถานการณ์แห่งโรคร้ายที่กำลังคุกคามสังคมของเรา ผมเชื่อมั่นว่าหนังสือเล่มนี้จะช่วยเปิดโลกทัศน์ใหม่ๆ ให้กับคุณผู้อ่าน และช่วยสร้างความเข้าใจในธรรมชาติของโรคติดเชื้อจนสามารถมองเห็นภาพสถานการณ์แห่งวิกฤติโรคระบาดที่กำลังเกิดขึ้นในปัจจุบันได้อย่างแจ่มชัด

ดร. ป๋วย อุ่นใจ-ผู้แปลร่วม
ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์
มหาวิทยาลัยมหิดล

___________________________

เป็นหนังสือสั้น ๆ ที่อธิบายไอเดียของโรคติดเชื้อในมนุษย์ได้ดีมากสำหรับ beginner โดยแบ่งคำอธิบายเป็นแปดบท

สองบทแรกเป็นการอธิบายหลักการศึกษารูปแบบการระบาดของโรคติดเชื้อโดยใช้คณิตศาสตร์ ซึ่งไม่ได้ซับซ้อนมากจนเกินเข้าใจ

ห้าบทต่อมาเป็นตัวอย่างโรคที่สร้างความเสียหายให้มนุษย์อย่างมหาศาล มีไข้หวัดใหญ่ เอชไอวี มาลาเรีย อหิวา และโรครา Bd ที่แม้ไม่ได้ก่อโรคในมนุษย์โดยตรง แต่ก็สามารถสร้างความเสียหายมหาศาลกับทั้งมนุษย์และสิ่งแวดล้อมได้ และมาสรุปรวบยอดในบทที่แปดว่าหนังสือไม่ได้พูดถึงอะไรและควรจะทำอะไรต่อไป

จากมุมของคนที่เรียนระบาดวิทยาแบบเข้มข้นและทำวิทยานิพนธ์มาหนึ่งปีเต็ม และตามอ่านงานมาลาเรียมาเป็นพัก ๆ ตามสะดวก ผมพบว่ามีมุมที่น่าสนใจและชวนคิดเยอะมากจากหนังสือเล่มเล็ก ๆ นี้ ผมคิดว่าถ้าหนังสือเล่มนี้ออกมาก่อนที่โรคระบาดแบบโควิดจะมา ประชาชนทั่วไปรวมถึงคนที่มีอำนาจสั่งการในรัฐบาลน่าจะได้ประโยชน์จากการอ่านหนังสือเล่มนี้มาก ๆ

ยสวัต ป้อมเย็น
สถาบันวิจัยจุฬาภรณ์